Inwestowanie i handel akcjami na pierwszy rzut oka wydają się bardzo skomplikowane, ale w rzeczywistości to całkiem prosta sprawa. Przyjrzyjmy się światu akcji, aby przenieść swoją wiedzę i zdolność zarządzania kapitałem na wyższy poziom.
Czym są akcje, jak i gdzie kupić akcje oraz jak nimi handlować? Odpowiedzi nie tylko na te pytania znajdziesz w tym obszernym artykule. Nie potrzebujesz żadnej wcześniejszej wiedzy, aby zrozumieć inwestowanie i świat akcji. Wszystko wyjaśnimy na konkretnych przykładach. A więc do dzieła!
- Akcje zasadniczo są udziałami w spółce giełdowej. Akcjonariusze są zatem uważani za częściowych właścicieli spółki – ich udział w przedsiębiorstwie jest określony przez liczbę posiadanych przez nich akcji.
- Akcje zostały stworzone jako sposób na pozyskiwanie pieniędzy przez firmy, którym brakuje funduszy i nie chcą zaciągać pożyczek.
- Głównymi zaletami inwestowania w akcje są wysokie zyski, ochrona przed inflacją i możliwość zbudowania źródła regularnego dochodu pasywnego.
- Z kolei główną wadą jest ryzyko utraty zainwestowanych pieniędzy. W odróżnieniu od oszczędzania, zwrot nie jest gwarantowany.
Treść artykułu o handlu i inwestowaniu w akcje
Dlaczego powstały akcje?
Każdy biznes, co do zasady, wymaga kapitału początkowego. Potrzebne są lokal, materiał, maszyny, pracownicy itp. Krótko mówiąc, jeśli chcesz rozpocząć działalność przedsiębiorczą czy nawet jedynie rozwijać swoją firmę, musisz mieć odpowiednią ilość pieniędzy. A skąd wziąć kapitał na biznes? Są w zasadzie trzy możliwości:
- Własne źródła (zaoszczędzone pieniądze)
- Pożyczka
- Akcje (oferta części przedsiębiorstwa za kapitał)
Spółki emitują akcje w celu pozyskania środków na prowadzenie działalności, a posiadacz akcji, innymi słowy akcjonariusz, może być uprawniony do udziału w majątku i zyskach spółki.
Akcjonariusz jest uważany za właściciela spółki emitującej, co jest określane przez liczbę akcji posiadanych przez inwestora w stosunku do łącznej liczby akcji podlegających obrotowi. Jeśli spółka ma 1 000 akcji w obrocie, a jedna osoba posiada 100 akcji, osoba ta będzie posiadała i będzie miała prawo do 10% aktywów i zysków przedsiębiorstwa.
Akcje są więc jednym ze sposobów finansowania działalności gospodarczej. Znajdują zastosowanie w przypadkach, gdy przedsiębiorca nie posiada wolnych środków finansowych w wystarczającej ilości, a finansowanie przez bank lub zaciągnięcie kredytu jest dla niego niedostępne lub nieodpowiednie.
Czym są akcje?
Akcje są rodzajem papieru wartościowego, który daje akcjonariuszowi prawa majątkowe wynikające z jego uczestnictwa w spółce akcyjnej. Akcje uprawniają ich właściciela do udziału w majątku i zyskach korporacji równego liczbie posiadanych przez niego akcji.
Obrót akcjami odbywa się głównie na giełdach papierów wartościowych. Są one podstawowym elementem portfela wielu inwestorów indywidualnych. Warto zaznaczyć, że akcjonariusze nie są właścicielami spółki, gdyż spółki publiczne są szczegółowym rodzajem organizacji, które z punktu widzenia prawa traktowane są jako osoby prawne. Korporacje składają zeznania podatkowe, mogą zaciągać pożyczki, mogą posiadać nieruchomości i mogą zostać pozwane do sądu.
Fakt, że korporacja jest “osobą prawną” oznacza, że jest ona właścicielem swojego majątku. Biuro korporacyjne pełne krzeseł i biurek należy do spółki, a nie do akcjonariuszy.
Majątek spółki jest prawnie oddzielony od majątku akcjonariuszy, co ogranicza odpowiedzialność korporacji i akcjonariuszy.
Jeśli firma zbankrutuje, sędzia może nakazać sprzedaż wszystkich jej aktywów, która jednak nie dotyczy aktywów akcjonariuszy. Jednocześnie sąd nie może zmusić Cię do sprzedaży akcji, nawet jeśli ich wartość spadła do zera. Podobnie, jeśli główny akcjonariusz spółki zbankrutuje, nie może on sprzedać majątku korporacji, aby spłacić swoich wierzycieli.
Generalnie obowiązuje zasada, że akcjonariusz (posiadacz akcji), kupując akcje spółki, oferuje jej swoje środki finansowe i w zamian za to oczekuje zwrot ze swojej inwestycji.
Może to nastąpić poprzez pozytywny rozwój firmy (większa sprzedaż, ekspansja na inne rynki) i tym samym wzrost ceny akcji lub stopy dywidendy. Dywidenda to po prostu nagroda dla akcjonariuszy za kapitał (zwykle w postaci części zysków spółki). Jednakże spółka wcale nie musi wypłacać dywidendy – zależy to od jej polityki.
Akcjonariusze mają zazwyczaj prawo głosu, w związku z czym mogą brać udział w zarządzaniu spółką. Na walne zgromadzenia zaprasza się jednak tylko osoby posiadające określoną ilość akcji (zwłaszcza w przypadku dużych spółek, takich jak Apple, Google i tym podobnie, zwołanie wszystkich akcjonariuszy byłoby raczej trudne).
Dlatego nie myśl, że kupisz jedną akcję i zaczniesz kierować Apple. W ramach inwestowania skup się na jednej rzeczy – wyborze odpowiedniej spółki, która pomoże Ci pomnożyć Twój kapitał.
Należy zaznaczyć, że posiadanie akcji nie zobowiązuje ich właściciela do niczego. Akcjonariusze nie są odpowiedzialni za zobowiązania spółki i dlatego nigdy nie mogą stracić więcej pieniędzy niż zainwestowali w akcje.
Co zyskuje inwestor z racji posiadania akcji?
Akcjonariusze są posiadaczami akcji wyemitowanych przez spółkę, natomiast spółka jest jedynym właścicielem posiadanego przez nią majątku. Jeśli posiadasz 33% udziałów w spółce, to błędne jest stwierdzenie, że jesteś właścicielem jednej trzeciej spółki, w tym jej majątku. Posiadasz jednak jedną trzecią akcji spółki. Nazywa się to “oddzieleniem własności od kontroli”.
Posiadanie akcji daje prawo do głosowania na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy, otrzymywania dywidendy (zakładając, że spółka je wypłaca) oraz prawo do sprzedaży akcji komuś innemu. Jeśli posiadasz większość akcji spółki, Twoje prawo do głosowania jest bardziej ważne od praw innych akcjonariuszy, dzięki czemu możesz pośrednio kierować spółką poprzez wyznaczanie jej zarządu. Jest to szczególnie istotne, gdy jedna firma kupuje drugą.
Uwaga: Zarząd spółki jest odpowiedzialny za zwiększanie wartości firmy i często robi to poprzez zatrudnianie profesjonalnych menedżerów, takich jak dyrektor naczelny (CEO). Zwykli akcjonariusze nie kierują spółką.
Istota bycia akcjonariuszem polega na tym, że przysługuje Ci prawo do części zysków spółki, które są podstawą wartości akcji. Im więcej akcji posiadasz, tym większy Twój udział w zysku. Wiele spółek publicznych nie wypłaca jednak dywidendy (udziału w zyskach danej spółki), a zamiast tego reinwestuje zyski z powrotem w rozwój firmy. Mimo to te zyski, chociaż nie są wypłacane akcjonariuszom, mają wpływ na cenę akcji.
Jaka jest różnica między akcjami zwykłymi a akcjami uprzywilejowanymi?
Istnieją dwa główne rodzaje akcji: Akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane. Akcje zwykłe zwykle uprawniają ich posiadacza do głosowania na walnych zgromadzeniach i otrzymywania dywidend wypłacanych przez spółkę.
Posiadaczom akcji uprzywilejowanych generalnie nie przysługuje prawo do głosowania, chociaż są oni uprawnieni do większej ilości aktywów i zysków niż posiadacze akcji zwykłych. Na przykład, posiadacze akcji uprzywilejowanych otrzymują dywidendy wcześniej niż zwykli akcjonariusze i mają pierwszeństwo w przypadku bankructwa i likwidacji spółki.
Pierwsze w historii akcje zwykłe zostały wyemitowane w 1602 roku przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską.
Spółki mogą emitować nowe akcje zawsze wtedy, gdy potrzebują kapitału. Proces ten powoduje rozwodnienie udziału i praw dotychczasowych akcjonariuszy (zakładając, że nie zakupią oni żadnych akcji z nowej emisji). Spółki mogą również skupić akcje własne, co jest korzystne dla dotychczasowych akcjonariuszy, ponieważ rezultatem wykupów jest wzrost wartości posiadanych przez nich udziałów – poprzez spadek łącznej liczby akcji podlegających obrotowi. Jest to proces odwrotny do procesu emisji nowych akcji.
Główne różnice między akcjami a obligacjami
Akcje są emitowane przez spółki w celu pozyskania kapitału na rozwój działalności lub realizację nowych projektów. Istnieją istotne różnice pomiędzy zakupem akcji bezpośrednio od spółki, gdy ta emituje je na rynku pierwotnym, a zakupem od innego akcjonariusza na rynku wtórnym.
Akcje stanowią inwestycję w spółkę – akcjonariusz staje się wówczas częścią spółki. Teoretycznie zysk z akcji jest w zasadzie nieograniczony – akcjonariusze regularnie otrzymują dywidendę.
Obligacje różnią się od akcji pod względem kilku czynników. Posiadacze obligacji jako wierzyciele korporacji mają prawo do otrzymywania odsetek i zwrotu zainwestowanego kapitału poprzez wykup obligacji przez emitenta. W przypadku bankructwa emitenta wierzyciele mają prawne pierwszeństwo przed innymi podmiotami, a jeśli spółka będzie zmuszona do sprzedaży swoich aktywów, zostaną spłaceni w pierwszej kolejności – przed akcjonariuszami.
Obligacja to w zasadzie pożyczka o z góry ustalonych parametrach i z góry ustalonym wynagrodzeniu dla posiadacza.
W przeciwieństwie do tego akcjonariusze często nie otrzymują nic w przypadku upadłości spółki, z czego można wywnioskować, że akcje są z natury bardziej ryzykowną inwestycją niż obligacje.
Czym jest IPO (Initial Public Offering)?
Kiedy spółka po raz pierwszy w historii wchodzi na giełdę i emituje akcje, oferta ta nazywana jest IPO (Initial Public Offering), po polsku pierwszą ofertą publiczną akcji.
W ramach IPO każdy może kupić akcje – chodzi w końcu o ofertę publiczną. Problem polega jednak na tym, że generalnie podczas pierwszej oferty publicznej akcji pierwszeństwo mają inwestorzy instytucjonalni. Inwestorzy indywidualni również mają możliwość uczestnictwa w IPO spółki, ale zazwyczaj muszą kupić jej akcje już po wyższej cenie. Jeśli więc chodzi o okazje inwestycyjne, to IPO nie są zbyt atrakcyjną opcją dla zwykłych inwestorów.
WSKAZÓWKA: Jeśli akcje spółki podlegają obrotowi giełdowemu już od dłuższego czasu, to oczywiście może ona wyemitować nowe, ale nie jest to już określane jako pierwsza oferta publiczna.
Emisja akcji
Emisja akcji lub sprzedaż początkowa akcji może przybrać kilka form, na przykład:
- Emisja własna: spółka jest na tyle duża, że sama emituje i sprzedaje swoje papiery wartościowe
- Emisja obca: w emisji pośredniczy wyspecjalizowana instytucja finansowa (bank inwestycyjny itp.)
Emisja akcji może być prywatna (zazwyczaj w przypadku małych firm, które znają z góry potencjalnych inwestorów) lub publiczna (na giełdzie, pod nadzorem Narodowego Banku Polskiego).
Różnice polegają również na sposobie sprzedaży akcji:
- Emisja poręczycielska: spółka akcyjna sprzedaje całą emisję (wszystkie akcje) jednej firmie, na przykład bankowi, od którego zależy ich sprzedaż
- Emisja komisowa: bank lub instytucja finansowa nie wykupuje akcji – ma je tylko w ofercie i próbuje je sprzedać. Instytucja nie ponosi żadnego ryzyka, a w nagrodę otrzymuje prowizję od każdej sprzedanej akcji
- Są też inne rodzaje emisji, np. gdy instytucja finansowa kupuje niesprzedaną część emisji. Wtedy chodzi o tzw. gwarancję zastępczą, ale to są raczej rzadko spotykane przypadki.
Dlaczego warto inwestować w akcje?
Rynek akcji przez lata stworzył ogromne bogactwo. Inwestowanie w akcje z indeksu S&P 500, w którego skład wchodzi 500 największych amerykańskich spółek publicznych, przynosi średnio od 8% do 12% zwrotu rocznie. 10 000 dolarów zainwestowanych na giełdzie 50 lat temu urosłoby dziś do ponad 380 000 dolarów.
Należy jednak pamiętać, że wzrost na giełdzie nie odbywa się co roku. Indeks S&P 500 zwykle odnotowuje spadek w trzech latach na każde dziesięć lat. Niektóre spadki mogą być dosyć znaczne, a poziom zmienności indeksu nie jest dla każdego. Jeśli jednak potrafisz zapanować nad sobą, akcje mogą potencjalnie przynieść Ci znacznie wyższe zyski w długim okresie niż inne alternatywy inwestycyjne.
Główne zalety inwestowania w akcje to:
- Możliwość osiągnięcia wyższej stopy zwrotu: Głównym powodem, dla którego większość ludzi inwestuje w akcje, jest potencjalny zwrot z inwestycji w porównaniu z alternatywami, takimi jak bankowe konta oszczędnościowe, złoto lub obligacje skarbowe. Na przykład, średnia stopa zwrotu z amerykańskiego rynku akcji od 1926 roku wynosiła około 10% rocznie – w tym samym okresie długoterminowe obligacje skarbowe zwracały od 5% do 6% rocznie.
- Możliwość ochrony majątku przed inflacją: Zwroty z rynku akcji często znacznie przekraczają stopę inflacji. Weźmy na przykład wspomniane wcześniej Stany Zjednoczone, gdzie długoterminowa stopa inflacji wynosi około 3,1% rocznie. To znacznie mniej niż dwucyfrowa roczna stopa zwrotu z akcji. Akcje zawsze były i nadal są dobrym sposobem na zabezpieczenie się przed inflacją.
- Możliwość uzyskania regularnego dochodu pasywnego: Wiele spółek wypłaca swoim inwestorom dywidendę, czyli część swoich zysków. Większość zagranicznych spółek wypłaca dywidendę kwartalnie, ale niektóre tak robią co miesiąc. Dochód z dywidend może pomóc inwestorowi uzupełnić wynagrodzenie lub zwiększyć dochód emerytalny.
- Powód do dumy wynikający z bycia udziałowcem w ważnej spółce: Akcje pozwalają inwestorowi na uczestnictwo w spółce akcyjnej. Możesz zostać udziałowcem w firmie, której produkty lub usługi lubisz.
- Płynność: Większość akcji jest przedmiotem obrotu publicznego na giełdzie papierów wartościowych, co ułatwia ich kupno i sprzedaż. Jednocześnie są one bardziej płynnymi inwestycjami w porównaniu do innych opcji, takich jak inwestycje w nieruchomości, które raczej trudno szybko sprzedać.
- Dywersyfikacja: Akcje pozwalają stworzyć zdywersyfikowany portfel inwestycyjny obejmujący wiele różnych klas aktywów. Może to pomóc w dywersyfikacji ogólnego portfela inwestycyjnego, w którego skład mogą również wchodzić nieruchomości, obligacje czy kryptowaluty. Pozwala to zmniejszyć ryzyko, jednocześnie zwiększając zwrot z inwestycji.
- Możliwość zacząć od małego kapitału: Dzięki zerowym opłatom za zakup akcji u wielu brokerów, a także możliwości zakupu udziałów ułamkowych u wielu brokerów internetowych, inwestorzy mogą zacząć inwestować w akcje z kapitałem w wysokości jedynie kilkuset złotych.
Choć istnieją uzasadnione powody, by nie kupować akcji, to dla większości ludzi potencjał ich wzrostu przewyższa ryzyko. Dlatego też niemal zawsze warto inwestować w akcje, nawet gdy indeksy są na historycznym maksimum. Badania wykazały, że ważniejszy od market timingu (dążenia do wyprzedzania reakcji rynku) jest czas, przez jaki inwestor posiada aktywa. Czekanie na właściwy czas, aby kupić akcje może się okazać bardzo kosztowne, ponieważ duża część zwrotu z akcji zostaje osiągnięta w niewielkiej liczbie dni. Co to oznacza? Wyjaśnienie znajdziesz w poniższej tabeli.
Dział zarządzania aktywami spółki JP Morgan w swoim raporcie Guide to Retirement (Przewodnik po emeryturze) określił dokładny koszt przegapienia najlepszych dni na giełdzie. Gdybyś zainwestował 10 000 dolarów w indeks S&P 500 3 stycznia 2000 r. i utrzymał je w pełni inwestowane aż do 31 grudnia 2019 roku, uzyskałbyś średnią roczną stopę zwrotu w wysokości nieco ponad 6% (bez dywidend). Twoje 10 000 dolarów wzrosłoby do 32 421 dolarów.
Ten 20-letni okres obejmuje około 5 000 dni, podczas których giełda była otwarta. Gdybyś jednak przegapił 10 najlepszych z tych 5 000 dni, miałbyś mniej niż połowę z tych pieniędzy. Gdybyś przegapił 20 najlepszych dni, nie zarobiłbyś prawie żadnych pieniędzy, a gdybyś przegapił jeszcze więcej zyskownych dni, byłbyś nawet na minusie.
Akcje wykazują długoterminową tendencję do wychodzenia z korekt giełdowych, czyli spadków powyżej 10% w ciągu kilku miesięcy. In dłużej inwestor “pozostaje zainwestowany”, tym mniejsze prawdopodobieństwo utraty pieniędzy.
Równie ważny jest wybór odpowiednich akcji. Nie ma tak dużego znaczenia, kiedy inwestujesz, jeśli inwestujesz w świetne firmy. Krótko mówiąc, inwestując w świetne firmy zmniejszasz znaczenie tego, kiedy w nie zainwestowałeś. Mniejszość akcji odpowiada za większość całkowitego zwrotu z rynku, dlatego lepiej kupić akcje świetnej spółki jak najszybciej, niż czekać na lepszą cenę, która może się już nawet nie pojawić.
Czy inwestowanie w akcje jest ryzykowne?
Tak, każda inwestycja niesie ze sobą pewne ryzyko. Nie inaczej jest z inwestowaniem w akcje.
Jeśli kupisz mieszkanie i zaczniesz go wynajmować, to też ponosisz pewne ryzyko. Rynek nieruchomości może odnotować spadek, lokator może zniszczyć mieszkanie itp. Podobnie jest w przypadku zakupu sztabek złota – również w ich przypadku ponosisz ryzyko, że cena złota spadnie.
Wszystko jednak zależy od Twojego nastawienia do ryzyka. Zawsze można wybrać bardziej konserwatywną spółkę i liczyć się wyłącznie z dywidendami.
Akcje spółek wypłacających dywidendę często mają bardziej stabilny kurs.
Osobiście uważamy, że inwestowanie w akcje dywidendowe to dosyć konserwatywne i w miarę bezpieczne podejście.
Jednak możesz również wybrać drogę tzw. akcji wzrostowych, które nie wypłacają żadnej dywidendy – zarabiasz jedynie na wzroście ceny samych akcji.
A może chcesz zabrać się za inwestowanie, ale nie masz czasu na naukę i chcesz ponosić jak najmniejsze ryzyko? W takim razie warto zainwestować w indeksy giełdowe, które odzwierciedlają wahania cen koszyków akcji i są świetnym narzędziem do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Weźmy na przykład indeks S&P 500 i jego długoterminowe wyniki. Indeksy giełdowe można kupić poprzez ETF-y.
Jednym z najbardziej popularnych podejść jest inwestowanie długoterminowe w akcje, czyli zakup akcji i sprzedaż dopiero za X miesięcy/lat. Wybierając tę metodę nie trzeba się martwić z powodu krótkotrwałych korekt.
Ryzyko związane z inwestowaniem w akcje
Największe ryzyko związane z inwestowaniem w akcje polega na zmienności rynkowej. Przeciętnie giełda spada o 10% ze swojego szczytu mniej więcej co 11 miesięcy, o 20% mniej więcej raz na cztery lata i o ponad 30% raz na dziesięć lat. W konsekwencji, inwestowanie zdecydowanie nie jest dla każdego.
Oto kilka powodów, dla których powinieneś omijać akcje szerokim łukiem:
- Nie możesz pogodzić się z myślą, że Twoja inwestycja spadnie o 10% (lub więcej)
- W ciągu najbliższych trzech do pięciu lat będziesz potrzebował pieniędzy na kredyt hipoteczny na dom lub mieszkanie
- Jesteś na emeryturze lub zbliżasz się do emerytury i potrzebujesz raczej stałego dochodu niż zwrotu z inwestycji oferowanego przez akcje
Oprócz obaw związanych ze zmiennością istnieją również inne powody, dla których powinieneś unikać akcji:
- Masz duże długi z wysokim oprocentowaniem, na przykład długi na karcie kredytowej. Spłata tych długów może często przynieść wyższe “zyski” niż zakup akcji
- Nie masz wystarczającego buforu finansowego. Posiadanie wystarczającej ilości gotówki na pokrycie nieoczekiwanych wydatków może uchronić Cię przed koniecznością zaciągnięcia pożyczki z wysokim oprocentowaniem lub pozbycia się swoich inwestycji
- Nie masz czasu ani ochoty na analizę akcji, które chcesz kupić
Jak kupić akcje?
Temu tematowi poświęciliśmy osobny obszerny artykuł, w którym znajdziesz również dwa filmy pokazujące jak i gdzie kupić akcje. Zapraszamy do jego przeczytania. Znajdziesz w nim praktyczne i cenne informacje.
Uwaga: Artykuł jest w trakcie tworzenia.
Podsumowując, nie jest to aż tak skomplikowane:
- Najpierw wybierasz pośrednika (brokera), za pośrednictwem którego kupujesz akcje, na przykład XTB lub eToro.
- Otwierasz konto u brokera (online w kilka minut)
- Potwierdzasz, że to naprawdę ty jesteś właścicielem konta. Zgodnie z prawem, musisz przesłać brokerowi zdjęcie swojego dowodu osobistego, prawa jazdy lub paszportu.
- Dokonujesz przelewu pieniędzy ze swojego konta bankowego na konto brokera
- Środki pokażą się w platformie handlowej brokera, gdzie możesz złożyć zlecenie kupna akcji.
- Składasz zlecenie kupna, kupując akcje.
- Osiągasz zysk lub ponosisz straty.
Gdzie kupić akcje?
Sprawdź recenzje sprawdzonych i wiarygodnych brokerów oferujących handel i inwestowanie w akcje.
93 %
74% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne.
92 %
90 %
Twój kapitał narażony jest na ryzyko
90 %
51% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne.
Kiedy kupić akcje? Kiedy jest właściwy czas?
Zakup akcji to w zasadzie prosta sprawa, kwestia kilku kliknięć. Znacznie trudniejsza jest jednak odpowiedź na pytanie – kiedy kupić akcje? Kiedy jest właściwy czas?
Jeśli chcesz zainwestować w swoją przyszłość – na dziesięć, dwadzieścia lub czterdzieści lat – to praktycznie każda chwila jest dobra na zakup akcji. Nawet jeśli mamy korektę na giełdzie lub ogólną recesję gospodarczą, to przy tak długim horyzoncie inwestycyjnym nie trzeba się zbytnio przejmować obecnym stanem rzeczy.
Należy pamiętać, że rynek patrzy w przyszłość. Ceny akcji oparte są na oczekiwanych zyskach. I mimo sporadycznych spadków PKB, w dłuższym okresie zyski mają tendencję do wzrostu.
Oznacza to, że zawsze można znaleźć dobre akcje, które warto kupić nawet podczas bessy.
Jeśli będziesz inwestować konsekwentnie – co miesiąc – w końcu uda Ci się “złapać dno” korekty lub koniec spadku na giełdzie. Jednocześnie są to okazje, w których możesz zainwestować nawet więcej niż zwykle, jeśli masz dostępne środki. Oczywiście, trudno przewidzieć przyszłość. Gdyby rynek potrafił przewidzieć spadek cen akcji, do spadku w rezultacie nigdy by nie doszło.
Jeśli lubisz analizować akcje, to znalezienie spółek, w które warto zainwestować, może być trudniejsze podczas hossy niż bessy. Ceny akcji będą zbyt wysokie w stosunku do ich fundamentów, ale to nie znaczy, że dobrych okazji wcale nie ma. Zawsze warto zainwestować w akcje, gdy znajdziesz papier wartościowy, co do którego jesteś przekonany, że jest on niedowartościowany w stosunku do reszty rynku.
Warto zaznaczyć, że najwięcej okazji do zakupu akcji niedowartościowanych spółek pojawia się podczas ogólnego spadku na rynku. Bessa na giełdzie to świetna okazja do działania na podstawie przeprowadzonych wcześniej badań i zakupu akcji znacznie poniżej poziomu, na którym były notowane zaledwie kilka miesięcy temu.
Warren Buffett powiedział kiedyś: “Nie próbuję przewidzieć rynku – poświęcam swoje wysiłki wyłącznie na znalezienie niedowartościowanych papierów wartościowych.” Buffetta nic nie obchodzi to, co robi rynek.
Jeśli znajdziesz ciekawe akcje po dobrej cenie, to zawsze warto je kupić. Nawet jeśli rynki akcji odnotują spadek, przeprowadzona przez Ciebie analiza przyniesie Ci długoterminowe korzyści. Jednakże, kiedy już kupisz akcje jakiejś spółki, nie ignoruj jej całkowicie. Konsekwentnie upewniaj się, że to, co myślisz o spółce, jest nadal aktualne.
Nawet kupno akcji wzrostowych z silnym potencjałem długoterminowym w pobliżu szczytu hossy jest dalekie od wyroku śmierci. Chociaż ceny akcji wzrostowych mają tendencję do znacznie większego spadku podczas korekty lub krachu, podczas hossy stają się one katalizatorem wzrostu. Wydarzenia gospodarcze wstrząsające rynkami akcji często stanowią świetną okazję dla spółek, których zarządy skupiają się na możliwościach długoterminowego wzrostu. Tak więc, nawet jeśli wartość Twoich akcji spadnie, mogą one wrócić jeszcze silniejsze. Dlatego okresy globalnej niepewności gospodarczej są świetną okazją dla inwestorów w akcje wzrostowe.
Niektórzy inwestorzy mogą wpadać w panikę nawet w rezultacie niewielkiego spadku cen akcji, uważając, że nadchodzą kolejne straty. W rzeczywistości znacznie bardziej prawdopodobne jest, że chodzi o korektę, czyli spadek o więcej niż 10%, ale mniej niż 20%, niż krach na giełdzie, czyli spadek o ponad 20%. Korekty na giełdzie występują regularnie i mogą być świetną okazją do zakupu akcji z rabatem.
W jakie akcje warto inwestować?
Na początek można zacząć od czegoś polskiego, na przykład od akcji CD Projekt. Dlaczego? Nie musisz się przejmować ryzykiem walutowym (inwestowanie w obcych walutach).
Albo od akcji JSW. Pobierasz raport roczny, czytasz go po polsku, znasz spółkę, wiesz, że jest ona stabilna, a o jej wynikach informują nawet polskie gazety i serwisy internetowe.
Później możesz również zainwestować w globalne giganty, takie jak Facebook, Amazon czy Tesla. Wciąż jednak są to akcje, handel nimi jest naprawdę łatwy i nie ma zbyt wielu powodów, dla których nie powinieneś zacząć właśnie od nich – zwłaszcza jeśli interesujesz się daną spółką od dłuższego czasu.
Krótko mówiąc, możesz zainwestować w co tylko chcesz. Brokerzy XTB, eToro, Interactive Brokers, Trading212 i inni oferują inwestowanie w akcje całkowicie bez opłat, dlatego każdy może od razu zacząć inwestować i handlować akcjami. A zdobywanie cennego doświadczenia na koncie rzeczywistym zdecydowanie się opłaca.
Nie chcesz wybierać pojedynczych akcji? Rozważ opcję inwestowania za pośrednictwem platformy inwestycyjnej
Powyższe odnosi się głównie do handlu i inwestowania w pojedyncze akcje – aktywne inwestowanie. Niestety podejście to jest dalekie od ideału i wielu inwestorów może preferować bardziej pasywne metody inwestowania. O co chodzi?
Jeśli zamierzasz inwestować regularnie, warto sprawdzić ofertę platform inwestycyjnych takich jak Portu czy Finax. Platformy te pozwalają inwestorom na automatyczne zakupy w regularnych odstępach czasu (lub nawet jednorazowo) tzw. ETF-ów – funduszy inwestycyjnych notowanych na giełdzie.
Fundusze te składają się z całych koszyków papierów wartościowych – na przykład obligacji, towarów, ale najczęściej właśnie akcji. Oferują one natychmiastową dywersyfikację i możliwość replikowania wyników poszczególnych rynków akcji – amerykańskiego, niemieckiego, brytyjskiego itp. ETF-y są więc ciekawą alternatywą inwestycyjną dla początkujących, a także dla tych, którzy zamierzają inwestować w akcje, poświęcając temu zajęciu jedynie minimum czasu.
Jak działa handel akcjami?
Do tej pory była mowa głównie o inwestowaniu w akcje. Jednakże na rynku pośredników – brokerów – istnieją również produkty, które dokładnie replikują ceny poszczególnych akcji. W takich przypadkach nie jesteś posiadaczem danego papieru wartościowego, a jedynie starasz się zarobić na wahaniach jego ceny. Krótko mówiąc, starasz się zarabiać na wzroście lub spadku ceny akcji danej spółki, kierując się zwykle krótkoterminową strategią handlową z wykorzystaniem dźwigni finansowej. Ta z kolei oferuje możliwość pożyczenia kapitału i handlu znacznie większą ilością akcji niż mógłbyś sobie pozwolić z własnym kapitałem.
Mowa o handlu za pomocą kontraktów CFD – instrumentów finansowych odpowiednich do handlu krótkoterminowego, a nawet day tradingu.
Konkretny przykład zagrania na akcjach Apple z wykorzystaniem dźwigni
Jak już wiesz, w akcje można inwestować, kierując się strategią długoterminową. Jednakże, są takie osoby – spekulanci – jakie zajmują się handlem krótkoterminowym z wykorzystaniem dźwigni finansowej. Zwykle wykorzystują do tego celu analizę techniczną – szukają na wykresach okazji do otwarcia pozycji za pośrednictwem jednego z licznych wskaźników technicznych lub innej strategii handlowej.
Traderzy zazwyczaj oczekują znacznych zysków w stosunkowo krótkim czasie, co oczywiście wiąże się z podejmowaniem znacznie większego ryzyka – dzięki tradingowi można równie szybko zyskać pieniądze, jak i je stracić. Statystyki większości brokerów mówią jasno: 80-90% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne. Co więcej, handel krótkoterminowy wymaga również dużo więcej czasu niż inwestowanie, a spekulanci często muszą się nim zajmować niemal na pełny etat. Podsumowując, inwestowanie z wielu powodów wydaje się lepszą strategią na zarabianie pieniędzy.
Aby pomóc Ci dokładnie zrozumieć, jak działa handel akcjami i jak wpływa na niego dźwignia finansowa, przygotowaliśmy dla Ciebie dwa przykłady.
Najpierw pokażemy Ci transakcję u brokera XTB bez dźwigni finansowej.
Kupujesz 10 akcji, jedna sztuka kosztuje 190 dolarów, więc w sumie zapłacisz za nie 1 900 dolarów.
Po kilku dniach zauważasz, że akcje odnotowały wzrost o 10 dolarów i kosztują 200 dolarów. Decydujesz się na zamknięcie pozycji i sprzedajesz akcje.
Zysk wynosi 10 dolarów na akcję, a ponieważ kupiłeś 10 akcji, zarabiasz łącznie 100 dolarów. Przy inwestycji w wysokości 1 900 dolarów stopa zwrotu wynosi 5,2%.
Transakcja z wykorzystaniem dźwigni 1:5
Jeśli dokonasz tej samej transakcji (pod względem liczby zakupionych akcji) z XTB z dźwignią 1:5, będziesz potrzebować tylko piątej części pierwotnej kwoty.
Czyli znowu mamy cenę 190 dolarów i ponownie kupujemy 10 akcji.
Jednak tym razem, zamiast 1 900 dolarów, dzięki dźwigni zapłacisz tylko 380 dolarów.
Cena wzrośnie tak samo jak powyżej, a zysk znów będzie taki sam, 100 dolarów. Zauważ jednak zmianę proporcji – tym razem zainwestowałeś jedynie 380 dolarów, dlatego stopa zwrotu wynosi 26,3%!
A gdybyś zainwestował z dźwignią 1:5 1 900 dolarów, to kwota byłaby pięciokrotnie wyższa, czyli 9 500 dolarów. Zatem przy tym samym ruchu ceny miałbyś zysk w wysokości 500 dolarów.
Podsumowując, handel bez dźwigni finansowej wymaga większego kapitału, ale generalnie wiąże się z mniejszym ryzykiem i możesz sobie pozwolić na poniesienie pewnych strat.
Transakcje z dźwignią finansową dają większy zysk, bo można zainwestować większą kwotę – z tym samym kapitałem można otworzyć 5 razy większą pozycję. Twoje zyski mogą być nawet pięciokrotnie większe, ale to samo dotyczy również strat.
Inwestowanie w akcje a podatki
To, czy handlujesz akcjami, czy kontraktami CFD, ma również znaczenie z uwagi na opodatkowanie zysków kapitałowych. W Polsce obowiązuje tzw. podatek Belki, innymi słowy podatek od zysków kapitałowych. Jest on pobierany zarówno od dochodów uzyskanych w Polsce, jak też od zysków kapitałowych z zagranicy. Podatek od zysków kapitałowych jest regulowany ustawą – jest to stała zryczałtowana stawka w wysokości 19% i obejmuje m.in. depozyty bankowe, fundusze kapitałowe, instrumenty pochodne i właśnie akcje, a mianowicie zyski z ich sprzedaży.
W praktyce dotyczy on zarówno osób mających środki ulokowane w banku na oprocentowanych kontach, jak i inwestorów inwestujących w różne instrumenty finansowe. Należy zauważyć, że podatek jest pobierany wyłącznie od kwoty uzyskanych przychodów, a nie od pełnej sumy zainwestowanych pieniędzy. Podatek Belki zasadniczo bardzo trudno ominąć – jedynym sposobem na to jest rozliczenie straty, która również wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego.
Strata np. na akcjach pomniejszy dochód z innych inwestycji, dzięki czemu ostateczna kwota podatku będzie niższa.
Jeśli chodzi o kraje europejskie, podatek od zysków kapitałowych stosują kraje takie jak Niemcy, Wielka Brytania, Czechy, Francja, Dania, Norwegia, Szwecja i dużo innych. Nie jest on pobierany m.in w Belgii, Szwajcarii i na Słowacji. W niektórych państwach stosowane są różne stawki podatku w zależności od wysokości dochodów.
Jak odprowadzić podatek Belki? W przypadku dochodów z odsetek na rachunkach bankowych zajmie się tym sam bank. Samodzielnie trzeba rozliczyć natomiast podatek od zysków osiągniętych z handlu papierami wartościowymi, w tym również akcjami. Służy do tego PIT 38, który należy wypełnić i złożyć do urzędu skarbowego. Aby ułatwić całą sprawę, po zakończeniu roku podatkowego powinieneś otrzymać od brokera PIT 8C, z którego wystarczy zsumować i przepisać kwoty do PIT 38.
Ile pieniędzy potrzebuję, aby inwestować w akcje lub nimi handlować?
Jeśli chcesz zacząć inwestować w akcje, potrzebujesz pieniędzy na ich zakup i opłaty dla brokera. Zależy to więc od spółki, której akcje chcesz kupić. W przypadku CFD możesz zastosować dźwignię finansową, a opłaty transakcyjne mogą być bardzo niskie, dosłownie groszowe.
Jednakże, jak już wspomniano, wielu brokerów oferuje obecnie całkowicie wolny od opłat handel akcjami, usuwając jeden istotny koszt dla inwestorów, który w przeszłości miał znaczący negatywny wpływ na ogólne zyski z inwestycji. Ponadto, wielu brokerów obecnie oferuje również handel udziałami ułamkowymi. Oznacza to, że nie musisz kupić całej akcji, posiadając jedynie jej część.
W dzisiejszych czasach nie ma w zasadzie żadnych ograniczeń finansowych co do handlu/inwestowania w akcje – można zacząć nawet z kilkuset złotymi. Ale uwaga! Jeśli chcesz podejść do tego poważnie, zbudować źródło dochodu z dywidend lub osiągnąć solidną stopę zwrotu ze swoich inwestycji, powinieneś zainwestować przynajmniej tysiące, ale raczej dziesiątki tysięcy złotych.
Zysk bowiem rośnie proporcjonalnie do zainwestowanej kwoty. Inwestując w akcje jedynie kilkaset złotych, nie możesz liczyć na to, że zarobisz dużo pieniędzy.
Krótka historia akcji
O akcjach wiesz już prawie wszystko. Tylko dla ciekawości dołączamy kilka informacji o ich wieku. W przeciwieństwie na przykład do kryptowalut lub rynku forex, nie są one młodymi aktywami.
Wręcz przeciwnie – pierwsza spółka akcyjna powstała już w 1602 roku w Holandii. W 1631 roku w Amsterdamie, ówczesnym centrum finansowym Europy, powstała giełda papierów wartościowych, która spowodowała rozkwit tego biznesu. Akcje cieszyły się coraz większą popularnością, a największą sławę zdobyły podczas hossy na początku lat 20. zeszłego wieku, którą zatrzymały dopiero wydarzenia z 1929 roku, znane dziś jako Czarny piątek.
Inwestowanie w akcje oczywiście podlega trendom i od lat 90-tych zaczęło przechodzić do formy elektronicznej, a szczególnie wraz z początkiem nowego tysiąclecia i rozwojem Internetu niemal całkowicie wyparło tradycyjne giełdy. Fizyczny kontakt został stopniowo zastąpiony handlem w Internecie, jaki znamy obecnie.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ) dotyczące handlu i inwestowania w akcje
Jeśli dopiero od niedawna interesujesz się akcjami, pewnie masz jakieś pytania. Poniżej podsumowaliśmy najczęstsze pytania na ich temat. Wystarczy kliknąć na pytanie, a pokaże się odpowiedź.
Czym są akcje i dlaczego warto w nie inwestować?
Akcje to udziały własnościowe w spółkach – zwykle chodzi o spółki publiczne notowane na giełdach papierów wartościowych.
Podobnie jak w przypadku kryptowalut czy surowców, na akcjach można zarabiać pieniądze, co jest głównym powodem, dla którego ludzie są nimi zainteresowani. Zysk z inwestowania w akcje można osiągnąć praktycznie na dwa sposoby: albo poprzez wzrost ich ceny, albo poprzez dywidendy. Najbardziej popularne akcje wśród Polaków to na przykład CD Projekt, CCC lub XTB.
Czy warto inwestować w akcje?
Oto pytanie, na które trudno odpowiedzieć. To jak zapytać, czy dobrze jest inwestować w nieruchomości lub kryptowaluty. Są tacy, którzy uważają, że tak, inni zaś wolą inne instrumenty.
Chociaż inwestowanie w akcje (w przeciwieństwie do kryptowalut) jest uważane za stosunkowo bezpieczne, ostateczna decyzja należy wyłącznie do Ciebie. Inwestując w akcje Tesla, Apple, lub Google kilka lat temu, dziś cieszyłbyś się pokaźnym zyskiem. Nikt nie może zagwarantować, jaki będzie rozwój sytuacji w przyszłości, ale akcje oferują dobry sposób na rozłożenie ryzyka. Można też zainwestować w indeks giełdowy i zapewnić sobie względnie stabilną stopę zwrotu.
Jak działa kupno i obrót akcjami?
Istnieje kilka sposobów na kupno lub handel akcjami. Najprostszym, najszybszym i najtańszym sposobem jest handel online za pomocą wiarygodnego brokera. Handel akcjami online zapewnia inwestorowi stałą kontrolę nad kapitałem i możliwość interwencji w wydarzenia na rynku natychmiast i praktycznie z dowolnego miejsca.
Cała zasada handlu akcjami opiera się na podaży i popycie, które kształtują środowisko rynkowe. Gdy na daną spółkę (to znaczy na jej akcje) jest duży popyt, cena idzie w górę. Jeśli zaś zainteresowanie spółką maleje, cena spada.
Istnieją więc dwa sposoby na zarabianie pieniędzy na akcjach.
- Albo kupujesz akcje, trzymasz je i otrzymujesz dywidendę, a później je sprzedajesz, idealnie po cenie wyższej niż ta, za którą je kupiłeś. Twoim zyskiem będzie więc różnica między ceną zakupu a sprzedaży plus kwoty otrzymanych dywidend minus opłaty i prowizje za kupno i sprzedaż.
- Drugi sposób polega na zarabianiu na wahaniach kursów akcji za pomocą kontraktów CFD. W przypadku kupna kontraktu CFD na akcję nie posiadasz prawdziwych akcji. Handlujesz jedynie fikcyjnymi akcjami po ich rzeczywistej cenie. Chociaż możesz otworzyć pozycję long, czyli je kupić, nie stajesz się posiadaczem akcji. Możesz je nawet sprzedać, nawet jeśli nie masz nic do sprzedania. Tego typu transakcje są czystymi spekulacjami na cenę akcji, gdyż nie biorą w nich udziału żadne prawdziwe akcje. Do zalet handlu kontraktami CFD zaliczają się niższe opłaty za kupno i sprzedaż, szybki przebieg transakcji i możliwość zakupu większej ilości akcji niż można sobie pozwolić (dzięki dźwigni finansowej).
Jak zacząć? Co muszę zrobić?
Podobnie jak w przypadku handlu kryptowalutami i na rynku forex, potrzebujesz głównie kapitału (pieniędzy). W dzisiejszych czasach już nie obowiązuje zasada, że handel na giełdzie jest dostępny tylko dla bogatych inwestorów i że trzeba mieć na koncie dziesiątki tysięcy złotych, aby w ogóle móc zacząć. Obecnie handel na rynku forex i CFD jest dostępny praktycznie dla każdego i są inwestorzy, którzy kupili swoje pierwsze akcje już za 1 000 złotych. Jednak tak naprawdę można zacząć od jeszcze niższej kwoty.
Następną rzeczą, którą potrzebujesz (oprócz depozytu), jest broker, za pośrednictwem którego będziesz realizować swoje transakcje. Brokerzy są nowocześni i działają przez Internet – nie trzeba do nikogo dzwonić. Do świetnych brokerów należą m.in. XTB, RoboMarkets i eToro. Więcej brokerów znajdziesz w naszej liście sprawdzonych brokerów giełdowych. Brokerzy ci oferują zarówno opcję bezpośredniego zakupu akcji, jak i handel akcjami za pośrednictwem CFD.
Czy mogę zarabiać na życie handlując akcjami?
Rzeczywiście, handel akcjami jest jednym ze sposobów zarabiania na życie, ale jest to bardzo trudne! Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na regularne handlowanie akcjami, czy też będziesz je tylko kupował i sprzedawał, gdy cena będzie odpowiednia (=inwestował w nie), zawsze będą Ci potrzebne doświadczenie i praktyka. Nie możesz liczyć się z tym, że otworzysz swoje pierwsze konto handlowe i w 14 dni będziesz zarabiać 10 000 złotych na miesiąc. Niestety, tak to nie działa.
Jak wybrać odpowiedniego brokera?
Wybór brokera to dość indywidualna kwestia. Ktoś wymaga platformy w języku polskim, ktoś nie. Ktoś chce mieć możliwość handlu z dźwignią, a ktoś jej nie lubi. Dlatego nie można powiedzieć dokładnie, który broker jest dla Ciebie najlepszy, nie wiedząc niczego o Twoich upodobaniach.
Osobiście mamy bardzo dobre doświadczenie ze sprawdzonymi i rzetelnymi brokerami XTB i Plus500. Można u nich otworzyć konto demonstracyjne, korzystając z ich usług bez konieczności ryzykowania utraty własnego kapitału.
Jakie są najciekawsze akcje w Polsce?
Niełatwo odpowiedzieć na to pytanie, jednak Twojej uwadze nie powinny umknąć poniższe akcje:
Jakie są najciekawsze akcje na świecie?
Niełatwo odpowiedzieć na to pytanie, jednak Twojej uwadze nie powinny umknąć poniższe akcje:
Czym są dywidendy i czy można dzięki nim zarobić?
Jeśli zdecydujesz się na długoterminowe inwestowanie w akcje, warto wybierać spółki, które zapewniają swoim akcjonariuszom regularny dochód (dywidendę). Przykładami takich spółek są Apple, Microsoft czy Waste Management. Informacje o innych spółkach wypłacających warte uwagi dywidendy można znaleźć w naszym obszernym artykule na temat akcji dywidendowych.
Czym jest dywidenda? Dywidendę można uważać za swego rodzaju “dodatkowy dochód” wypłacany przez spółkę akcyjną. Otrzymują ją akcjonariusze, którzy posiadali akcje w tzw. decydujący dzień.
Na co zwracać uwagę przy handlu akcjami?
Jeśli potrzebujesz pomocy lub masz inne pytania, na które nie znalazłeś tutaj odpowiedzi, daj nam znać!
90 %
