W tym miejscu należy zaznaczyć, że samych cen akcji nie można uznać za czynnik o decydującym znaczeniu w kwestii inwestycji. Zawsze trzeba wiedzieć więcej: kto stoi za spółką, czy jest rentowna, czy wypłaca dywidendę i tym podobnie. Odnoszący sukcesy inwestor to przede wszystkim inwestor dysponujący odpowiednią wiedzą.
Dlatego też w przypadku najbardziej popularnych akcji przygotowaliśmy również szczegółowe opisy danych biznesów, z których można dowiedzieć się więcej o spółce, która je wyemitowała.
Możesz zapoznać się z historią poszczególnych spółek, ich modelem biznesowym, sytuacją finansową i nie tylko. Wszystkie te informacje pomogą Ci później zrozumieć spółkę jako całość, co przełoży się na Twoje decyzje inwestycyjne i zyski.
Lista obejmuje najbardziej znane i popularne spółki z całego świata. Wiele z nich z pewnością znasz osobiście, a jeśli chodzi o pozostałe, powinieneś przynajmniej wiedzieć, że istnieją.
W dalszej części tekstu przedstawimy poszczególne kategorie spółek giełdowych.
Podział w zależności od sektorów, branż itp.
Na samym początku mamy podział według poszczególnych sektorów. Choć może wydawać się to nieistotne, jest to całkiem ważne. Inwestor budujący portfel powinien wiedzieć, w jakich spółkach posiada udziały i w jakiej branży one działają. Z perspektywy dywersyfikacji, akcje powinny być podzielone na kilka branż i sektorów. Musi więc istnieć pewna klasyfikacja oparta na z góry określonych parametrach.
Systemy mają hierarchiczny układ w strukturze piramidy. Sektory znajdują się na samym szczycie, a między poszczególnymi sektorami panują największe różnice. Idąc od szczytu piramidy w kierunku w dół, granice pomiędzy poszczególnymi kategoriami coraz bardziej się zacierają.
Obecnie istnieje kilka standardów podziału akcji, z których najważniejsze są następujące – ICB i GICS. Systemy te są używane na różnych giełdach. Tak więc, pomimo znacznego ułatwienia całej sytuacji, sprawa może być nieco zagmatwana.
Industry Classification Benchmark
Za systemem klasyfikacji ICB stoją firmy Dow Jones i FTSE International Limited. Jego początki sięgają 2005 r., a obecnie jest on zarządzany wyłącznie przez FTSE Russell, spółkę zależną London Stock Exchange Group (LSEG). Jest to jeden z najszerzej stosowanych systemów, ponieważ jest używany na światowej sławy giełdach, takich jak NYSE, Euronext i Nasdaq.
ICB umożliwia ukierunkowaną analizę poszczególnych sektorów, dając inwestorom możliwość dynamicznego badania poszczególnych tytułów.
Struktura ICB jest następująca:
- 11 branż,
- 20 nadsektorów,
- 45 sektorów i
- 173 podsektorów.
Poszczególne grupy dzielą się na podkategorie. Zasadniczo firmy są podzielone według działalności, z której pochodzi największa część ich przychodów. Branże obejmują na przykład technologię, telekomunikację, opiekę zdrowotną itp.
Global Industry Classification Standard
System klasyfikacji GICS powstał w 1999 roku. Jest on wynikiem współpracy pomiędzy MSCI i Dow Jones. Jego mocną stroną jest względna wszechstronność i elastyczność, z jaką dokonuje analizy poszczególnych spółek. Może być wykorzystywany do oceny spółek z krajów rozwiniętych, ale także z regionów wschodzących.
Celem tego systemu było zastąpienie istniejącej wówczas metody klasyfikacji akcji, która nie odzwierciedlała już rzeczywistości w wystarczającym i użytecznym stopniu.
W Global Industry Classification Standard znajdziemy następujące grupy:
- 11 sektorów,
- 24 grup branżowych,
- 69 branż i
- 158 podbranż
Kategoria sektorów obejmuje m.in. technologie informacyjne, usługi finansowe, usługi użyteczności publicznej (woda, gaz itp.) i wiele innych. Akcje są grupowane na podstawie parametrów ilościowych i jakościowych. System GICS uwzględnia zwroty, ale również sentyment rynkowy.
Jaka jest różnica między tymi systemami?
Systemy są bardzo podobne i realistycznie rzecz ujmując, inwestor nie popełni błędu, kierując się którymkolwiek z nich. W przeszłości GICS był bardziej szczegółowy i dokładny w dzieleniu sektora konsumenckiego. Niemniej jednak, system ICB nadrobił to niedociągnięcie, a obecnie zasadniczo nie ma między nimi fundamentalnej różnicy.
Podział akcji według cech
Jeden ze sposobów, w jaki można klasyfikować akcje, obejmuje spojrzenie na niektóre ich istotne cechy. Mamy tutaj kilka grup, które dobrze jest znać, ponieważ często charakteryzują one całą strategię inwestora.
Z dywidendą i bez dywidendy
Posiadanie akcji daje inwestorowi kilka praw. Jednym z nich jest prawo do udziału w zyskach spółki. O wypłacie określonej kwoty decyduje walne zgromadzenie, które zwykle ma miejsce raz w roku. Wypłacona w ten sposób kwota nazywana jest dywidendą.
Walne zgromadzenie ustala zarówno wysokość dywidendy, jak i sposób jej wypłaty. Niektóre spółki wypłacają zysk akcjonariuszom raz w roku, podczas gdy inne nawet co miesiąc (szczególnie jeśli chodzi o REITy). Zarząd może również podjąć decyzję o cięciu lub zawieszeniu dywidendy.
Opodatkowanie dywidendy
Dywidendy są zawsze opodatkowane u źródła. Inwestorzy z Polski muszą liczyć się z podatkiem Belki, którego stawka wynosi obecnie 19%. Jeśli dywidenda pochodzi z kraju, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, może to być nawet kilka razy więcej. Dywidendę można zatem uznać za raczej nieefektywny sposób zwrotu zysków akcjonariuszom. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest odkup akcji lub inwestycja w spółkę jako taką.
Warto również zdać sobie sprawę z faktu, że cena akcji wypłacających dywidendę zazwyczaj spada o kwotę dywidendy bezpośrednio po jej wypłacie. Oznacza to, że inwestorzy w ujęciu realnym nie odnoszą żadnego dodatkowego zysku. Zamieniają go jedynie z ceny akcji na gotówkę, i to w wysoce nieefektywny sposób.
Dywidendy mogą być odpowiednie dla inwestorów, którzy lubią otrzymywać regularny dochód na swoje konto inwestycyjne. Ponadto zwykle wypłacają je spółki, które są stabilne i mają ugruntowaną pozycję na rynku. W przeciwieństwie do tego dywidendy nie wypłacają dynamiczne firmy z sektora technologicznego i startupy, które potrzebują wszystkich dostępnych środków, aby rozwijać swoją działalność.
Do spółek-płatników dywidendy należy m.in. Exxon, AT&T, Coca-Cola i wiele innych.
Akcje dywidendowe – Arystokraci i królowie
W świecie inwestowania w spółki wypłacające dywidendę istnieją grupy akcji, które cieszą się pewnym prestiżem. Wynika on z długoterminowych, regularnych i rosnących zysków wypłacanych akcjonariuszom.
Zasady są następujące:
- Spółka musi wypłacać i zwiększać dywidendę każdego roku,
- jej akcje muszą być notowane na giełdzie NYSE lub NASDAQ (w przypadku niektórych grup), przy czym
- średni dzienny wolumen obrotu w ciągu ostatnich 3 miesięcy musi osiągnąć określony poziom (dla niektórych grup).
Z biegiem lat spółka dywidendowa awansuje, dołączając do coraz bardziej prestiżowych grup. Jednak wystarczy jedna wpadka, a spółka od razu zostaje usunięta z listy. Wtedy musi zaczynać wszystko od nowa. Dla firm członkostwo w tych grupach jest oczywiście pożądane, ponieważ daje inwestorom pewność co do stabilności danego biznesu. Jeśli spółka jest w stanie utrzymać określony standard przez dziesięciolecia, jest raczej mało prawdopodobne, że jest zagrożona szybkim upadkiem.
Oto poszczególne kategorie spółek-płatników dywidendy:
- Dividend Achievers – zwiększają i wypłacają dywidendę przez co najmniej 10 lat z rzędu
- Dividend Contenders – zwiększają i wypłacają dywidendę przez co najmniej 10-24 lata z rzędu (podobnie jak Achievers)
- Dividend Aristocrats – zwiększają i wypłacają dywidendę przez co najmniej 25 lat z rzędu (najsłynniejsza kategoria, pod koniec 2022 roku tylko 64 spółki posiadały ten status)
- Dividend Champions – zwiększają i wypłacają dywidendę przez co najmniej 25 lat z rzędu (brak ograniczeń z uwagi na wolumen transakcji)
- Dividend Kings – zwiększają i wypłacają dywidendę przez co najmniej 50 lat z rzędu
Grupy mogą się nieznacznie różnić w niektórych przypadkach, ale ogólna idea pozostaje taka sama.
Wzrostowe i wartościowe
Z tym podziałem często można się spotkać w specjalistycznych mediach. Akcje wzrostowe (growth stocks) charakteryzują się dużą zmiennością. Ich cena zależy głównie od założeń co do przyszłego rozwoju emitenta. Rynek patrzy na potencjał firmy, stworzoną technologię i generalnie na szanse przedsiębiorstwa na zdobycie popularności i wywołanie “rewolucji”.
Kategoria ta obejmuje przede wszystkim spółki technologiczne i startupy. Za doskonałego przedstawiciela akcji wzrostowych można uznać Teslę. Jeszcze kilka lat temu spółka znajdowała się w katastrofalnej sytuacji finansowej, lecz rynek patrzył w przyszłość, nadając akcjom Tesli na pierwszy rzut oka nierozsądną cenę.
Po drugiej stronie barykady stoją akcje wartościowe (value stocks). Generalnie są one niezbyt interesujące, a nierzadko wręcz nudne. Brak tutaj dużych wahań ceny, firmy z tej kategorii działają w powoli rozwijających się branżach…
Co więc widzą w nich inwestorzy? Osoba inwestująca w akcje wartościowe stara się znaleźć błąd w myśleniu rynku. Szuka “wartości” tam, gdzie nikt inny jej nie widzi, zakładając, że rynek prędzej czy później ją zauważy i odpowiednio wyceni w przyszłości.
Inwestowanie w spółki wzrostowe skupia się na potencjale i przyszłości. Z kolei inwestowanie w spółki wartościowe polega na analizie obecnej sytuacji i szukaniu w niej wad. Akcje wzrostowe są dynamiczne, a akcje wartościowe generalnie stabilne i “nieciekawe”.
Podział geograficzny
Akcje można również podzielić według rynku, na którym zlokalizowane są spółki-emitenci. Również to jest ważny czynnik w dywersyfikacji portfela inwestycyjnego.
Z czynnikami geograficznymi wiąże się kilka absolutnie kluczowych rzeczy, które mogą wpływać na inwestora na różne sposoby.
Lokalizacja giełdy
Giełdy papierów wartościowych rozsiane są po całym świecie. Są to prestiżowe instytucje, przez które przepływają ogromne ilości pieniędzy. Ludzie patrzą na nie z pewną fascynacją.
Największe z nich znajdują się oczywiście w krajach rozwiniętych. Należą do nich NYSE, Euronext, Nikkei, Nasdaq i inne. Rynki są pogrupowane pod tym względem zgodnie z rozwojem tamtejszych gospodarek.
Na przykład MSCI dzieli rynki na:
- Developed – kategoria ta obejmuje kraje rozwinięte i największe giełdy na świecie (USA, Belgia, Japonia itp.)
- Emerging – do grupy krajów wschodzących należy m.in. Brazylia, Polska i Indie
- Frontier – jedynie podstawowy rynek akcji, duży poziom ryzyka (Rumunia, Pakistan)
Oczywiście należy zwracać uwagę na same spółki i ich wyniki, niemniej samo włączenie do jednej z grup ma wpływ na kształtowanie się cen.
W sytuacjach kryzysowych pieniądze przepływają do mniej ryzykownych aktywów, a zatem kapitał odpływa z rynków granicznych i wschodzących do rynków rozwiniętych. Można to zrobić jedynie poprzez sprzedaż aktywów, co skutkuje spadkami cen.
Opodatkowanie
Każde państwo ma inne przepisy podatkowe. Kwestia ta jest kluczowa szczególnie w przypadku dywidendy, ponieważ, jak już wspomniano, ich wypłata jest opodatkowana w kraju, w którym spółka ma siedzibę.
W Polsce podatek od dywidendy (zysków kapitałowych) wynosi 19%, w Niemczech co najmniej 25%, a na przykład w Japonii 20%. Oprócz tego istnieje też wiele wyjątków i dodatków do tych stawek.
Złożoność lokalnego systemu podatkowego jest ważnym czynnikiem, który każdy inwestor powinien odpowiednio rozważyć.
Różne standardy bezpieczeństwa
Świat rozwinięty to biurokratyczny potwór. Nie ma co do tego wątpliwości. Z drugiej strony posiada wiele hamulców, które mogą pomóc inwestorowi, gdy firma próbuje popełnić oszustwo lub broker bankrutuje itp.
Dobrze jest pomyśleć, że inwestowanie na rynkach wschodzących może nieść ze sobą inne ryzyko związane z mniej kontrolowanym rynkiem.
Najbardziej popularne akcje
Akcji, a raczej spółek giełdowych, istnieje niezliczona ilość. Jednocześnie każdy inwestor jest zupełnie inny, kieruje się inną strategią i wierzy w różne rzeczy.
Jeden może lubić spółki, które skupiają się na postępie i nowych technologiach, inny może wolić przedsiębiorstwa, które nieprzerwanie prowadzą działalność w jednej branży od 50 lat i wciąż są na szczycie.
Ogólnie rzecz biorąc, inwestowanie to nauka oparta na liczbach i chłodnej analizie. Emocje nie mają miejsca w tej dyscyplinie, ponieważ prowadzą do złych decyzji.
Dlatego też omawianie najsłynniejszych i najbardziej popularnych akcji nie można uznać za właściwe podejście do sprawy. Niemniej jednak, oto niektóre z najbardziej znanych akcji z całego świata.
Akcje polskie
- Akcje JSW – Największa komercyjna grupa koksowni na terenie UE
- Akcje CD Projekt – firma zajmująca się tworzeniem, wydawaniem i dystrybucją gier wideo, twórca Wiedźmina
- Akcje Enea – firma energetyczna, która wytwarza, przesyła, dystrybuuje i handluje energią elektryczną w Polsce
Akcje ze Stanów Zjednoczonych
- Akcje Meta – kolos ze świata sieci społecznościowych, właściciel Facebooka, Instagrama, WhatsApp i wielu innych, jego głównym źródłem przychodów są reklamy
- Akcje Google – firma zbudowana wokół wyszukiwania i danych, oferuje również inne usługi, takie jak przechowywanie w chmurze, e-mail, oprogramowanie biurowe itp.
- Akcje Tesla – pionier w dziedzinie samochodów elektrycznych, stacji ładowania, a w przyszłości być może również autonomicznych robotów humanoidalnych
- Akcje Apple – producent najwyższej klasy urządzeń o rozwiniętym oprogramowaniu i ekosystemie aplikacji i funkcji
- Akcje Coca-Cola – producent tradycyjnego napoju, właściciel niezliczonej ilości innych marek, cieszy się popularnością z uwagi na dywidendę
- Akcje Amazon – największy na świecie rynek internetowy
- Akcje Mastercard i Visa – spółki świadczące usługi z zakresu płatności
Akcje z krajów UE
- Nestle – herbatniki, ciastka, chrupki i inne szybkie przekąski i napoje
- Unilever – spółka skupiająca się na produkcji produktów do pielęgnacji ciała i żywności, które sprzedają się w ponad 100 krajach
- L’Oréal – marka znana głównie z kosmetyków oraz produktów do pielęgnacji skóry i ciała
- Siemens – gigant ze świata elektroniki użytkowej, jeden z największych producentów na świecie
- Daimler – niemiecki producent samochodów Mercedes i wielu innych marek
- Volkswagen – największy na świecie producent samochodów z siedzibą w Niemczech
Akcje z krajów azjatyckich
- Tencent – międzynarodowa firma zajmująca się tworzeniem oprogramowania, usługami medialnymi i sztuczną inteligencją
- Alibaba – jeden z głównych konkurentów firmy Amazon, ale pochodzący z Chin
- Toyota – druga co do wielkości firma samochodowa na świecie
- Saudi Aramco – największa na świecie firma petrochemiczna należąca do Arabii Saudyjskiej
Wiesz, gdzie kupić akcje?
Inwestorzy detaliczni to osoby fizyczne, które nie mają bezpośredniego dostępu do giełd papierów wartościowych. Aby móc inwestować w akcje, potrzebujemy odpowiedniego pośrednika.
A dokładniej – brokera. Broker to instytucja mająca dostęp do giełdy, która może na niej składać zlecenia w naszym imieniu.
Wystarczy założyć i zweryfikować rachunek inwestycyjny (zazwyczaj on-line), zasilić go odpowiednimi środkami i można od razu zabrać się za inwestowanie.
Poszczególni brokerzy różnią się pod względem wielkości, zakresu usług, dostępu do giełd (nie wszyscy mają dostęp wszędzie, zależy od firmy) itp. Wśród najlepszych brokerów na rynku znajdują się takie firmy jak XTB, Trading212, Degiro czy eToro.
Inwestuj w akcje u najlepszego brokera
93 %
75% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne.
W akcje spółek giełdowych można również inwestować za pomocą instrumentów inwestowania zbiorowego. Obejmują one zarówno tradycyjne fundusze inwestycyjne, jak i ETF-y.
Dostęp do nich można uzyskać albo za pośrednictwem wyżej wymienionych domów maklerskich, albo korzystając z usług niektórej z firm inwestycyjnych (takich jak Portu). Są one w większości pasywne i bardzo proste w obsłudze. Pobierają też jedynie niskie opłaty za zarządzanie. W fundusze można również inwestować za pośrednictwem banków.
Kolejnym, nieco nietypowym sposobem na trzymanie spółek w portfelu są finansowe instrumenty pochodne. Mowa w szczególności o kontraktach CFD, z którymi jednak wiąże się pewne ryzyko, a zatem są one przeznaczone raczej dla bardziej doświadczonych inwestorów.
90 %
