Non-fungible tokens (NFT): Co to jest, jak to działa i czy warto w to inwestować?

W ciągu ostatnich miesięcy czy lat być może obiły Ci się o uszy historie sportowców, artystów i gwiazd wydających swoje NFT, przy tym, że niektóre sprzedały się za setki milionów dolarów, a być może nawet słyszałeś już o tym, że technologia NFT umożliwia łączenie niezależnych światów gier, tak aby jeden przedmiot mógł być używany w kilku wirtualnych przestrzeniach.

Ale jaka jest prawda? Czym są NFT i w czym tkwi ich wartość? Czy NFT mają jakieś praktyczne zastosowanie? A jak inwestować w NFT? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w naszym artykule.

Treść artykułu o NFT

Non-fungible tokens (NFT) – Czym one są?

Niewymienialne żetony (non-fungible tokens, w skrócie NFT) to rewolucyjna koncepcja, która łączy sztukę, weryfikację autentyczności i akt własności, a na dodatek umożliwia dowolne obchodzenie się z przedmiotami cyfrowymi, czyli m.in. ich sprzedaż, zablokowanie lub pożyczanie.

Są one jednym z kilku rodzajów tokenów istniejących na blockchainie. Typ tokena, na którym opiera się większość NFT, jest określany jako ERC-721 lub ERC-1155 i stanowi dowód własności/posiadania określonego zestawu danych. Dane te mogą przybrać formę obrazka, adresu URL, nazwiska lub np. unikalnego identyfikatora przedmiotu z gry.

Kilka przykładów tokenów NFT

Jedną z największych zalet NFT jest to, że wnoszą autentyczność i możliwość jej łatwej weryfikacji w przestrzeń cyfrową.

Z pewnością wiesz, że możesz łatwo stworzyć kilka identycznych kopii jakiegoś obrazka na swoim komputerze, nie wiedząc, który z nich był oryginałem. Technologia NFT pozwala jednak łatwo odróżnić oryginalne dzieło od niezliczonej liczby kopii, tak jak doświadczony ekspert potrafi odróżnić oryginalne obrazy Picassa od reprodukcji i podróbek.

grey=”true”]Pokaż kolekcje NFT[/finex]

Jak działają NFT?

Niewymienialne żetony opierają się na smart kontraktach – małych programach komputerowych, które są włączane na poszczególnych blockchainach. Najczęściej chodzi o blockchainy Ethereum, Solana, Klaytn, Flow, Polygon czy BNB Smart Chain.

Każdy z tych kontraktów działających w świecie NFT został zaprogramowany tak, aby przy pierwszym uruchomieniu:

• wygenerował określoną ilość NFT i wysłał je do wcześniej ustalonego portfela (w świecie NFT nazywa się to minting, innymi słowy bicie)
• zapewnił, by danego NFT nie dało się podzielić na mniejsze części
• zapewnił, by wybity token zawierał unikalny identyfikator (zwykle odniesienie do dzieła cyfrowego, z którym jest związany) oraz inne niezbędne metadane (nazwa i opis utworu)

Dzieło może jednak mieć dynamiczny charakter i zmieniać swoje właściwości. Możliwe jest nawet zawarcie w kontrakcie polecenia usunięcia tokena, np. po upływie z góry określonego czasu lub po spełnieniu określonych warunków.

Samo stworzenie i zaprogramowanie takiego kontraktu wymagają zaawansowanej wiedzy i doświadczenia. Istnieje jednak wiele platform (np. Rarible), które stworzą dla Ciebie spersonalizowane NFT za jedynie niewielką opłatą.

Połączenie Twojego dzieła z NFT zajmie tylko kilka minut. Wystarczy przesłać plik do jednego z serwisów i uiścić odpowiednią opłatę. Następnie nic nie stoi Ci na przeszkodzie, aby zaoferować wygenerowane NFT do sprzedaży.

Ludzie często błędnie myślą, że NFT są samodzielnymi dziełami. Czyli że np. obrazki małp z Bored Ape Yacht Club są przechowywane bezpośrednio w blockchainie Ethereum.

W zdecydowanej większości przypadków nie jest to prawdą. W rzeczywistości obrazki te są przechowywane na samodzielnym serwerze IPFS, a w samym blochckainie znajduje się tylko link do tego serwera.

Można to porównać do wpisu w katastrze nieruchomości, który zawiera informacje o właścicielu nieruchomości, poświadczoną umowę kupna oraz adres nieruchomości. Sama nieruchomość oczywiście nie jest ani nie może być częścią katastru.

Jeśli chodzi o NFT, to podobnie jak w przypadku wspomnianego katastru nieruchomości, na blockchainie w większości jest zapisana tylko informacja o tym, kto jest aktualnym posiadaczem danego tokena (jaki adres kryptowalutowy) oraz link URL, pod którym znajduje się faktyczna “zawartość” tokena. Niezależnie od tego, czy chodzi o obrazek, film, ścieżkę audio czy o cokolwiek innego, sam utwór jest zwykle przechowywany poza blockchainem.

Istnieje dla tego prosty powód, którym są ogromne koszty – przechowywanie 1 MB danych na blochchainie Ethereum kosztowałoby miliony złotych. Analogicznie, jeśli chodzi o kolekcje o 10 000 obrazkach, zapisanie ich bezpośrednio na blockchainie kosztowałoby setki miliardów.

FILM: Jak stworzyć NFT (platforma Rarible)

Różnica między kryptowalutami a NFT

Nie wszyscy rozumieją, jaka jest właściwie różnica między “zwykłymi kryptowalutami” a NFT. Oba przecież są cyfrowe i działają na blockchainie. Podstawowe różnice między kryptowalutami a NFT są dwie:

NFT są niewymienialne

Jeśli masz w portfelu 1 Ethereum, a ktoś inny też ma w portfelu 1 Ethereum, to jest to praktycznie to samo. Obaj posiadacie 1 ETH, które możecie wykorzystać na cokolwiek – np. na zapłacenie za jakąś usługę lub produkt. Można zatem śmiało powiedzieć, że poszczególne “monety” tej kryptowaluty są wymienialne, tzn. mają takie same właściwości oraz taką samą cenę. Dla sprzedawcy jest bez różnicy, czy dostanie ETH od Ciebie, czy od kogoś innego – nie ma to znaczenia.

Jeśli jednak chodzi o NFT, poszczególne tokeny są niewymienialne (stąd też wzięła się nazwa non-fungible tokens). Jako bardzo uproszczony przykład mogą nam posłużyć 2 NFT z kolekcji CryptoPunks, ID 6955 i ID 9605.

Gdybyś trzymał w swoim portfelu NFT CryptoPunk 9605, a Twój znajomy CryptoPunk 6955, obaj bylibyście właścicielami różnych NFT. Jeśli obaj zdecydowalibyście się na sprzedaż swoich NFT w tym samym momencie, ich cena byłaby różna.

Załóżmy, że kupujący interesuje się metaverse. Oba NFT z tej kolekcji mają okulary 3D, więc oba mu się podobają. Jednakże, jeden z nich ma również fajkę, a jeśli sprzedający jest zatwardziałym niepalącym, to możliwe, że nie przyjąłby CryptoPunk 6955, bo prezentuje nieakceptowalne dla niego wartości. Każde NFT jest inne.

NFT nie można podzielić

Drugą ważną cechą jest podzielność poszczególnych tokenów. Dziś 1 ETH jest warte $75 471. Jeśli trzymasz w swoim portfelu 1 ETH, możesz go łatwo podzielić i zapłacić za coś mniejszego, na przykład tylko 0,1 ETH.

Nie możesz jednak podzielić poszczególnych NFT, więc nie jest możliwa sprzedaż tylko połowy NFT CryptoPunk 6955. Zawsze musisz sprzedać cały token, bez względu na to, czy Ci się to podoba czy nie.

Różne rodzaje NFT

Poszczególne NFT mogą reprezentować wiele rzeczy. Są one po prostu tylko informacjami zapisanymi w blochchainie, gdzie można umieścić np. link do filmu, obrazku, słowa lub unikalnego identyfikatora. Co więcej, poszczególne NFT różnią się pod względem zastosowania. Niektóre NFT można jedynie kupić/sprzedać, w związku z czym chodzi głównie o przedmioty kolekcjonerskie. Inne NFT mogą być wykorzystywane w grach online, przez co mają zupełnie inne zastosowania i wartość.

Dlatego też istnieje kilka rodzajów kolekcji NFT. Choć świat NFT jest jeszcze bardzo młody i bardzo szybko się zmienia, podstawowy podział mógłby wyglądać np. tak:

• Awatary/kolekcje PFP – w 2021 roku, kiedy nastąpił rozkwit świata NFT, chodziło o chyba najczęstsze zastosowanie. W większości są to kolekcje 10 000 unikalnych zdjęć, które “gwarantują” wejście do społeczności i które można wykorzystać np. do prezentowania swojego statusu na mediach społecznościowych, podobnie jak w przypadku drogich designerskich ciuchów w świecie rzeczywistym. Przykładami takich kolekcji są np. CryptoPunks czy BAYC.
• Obrazy i dzieła sztuki – artyści mogą sprzedawać swoje dzieła nie tylko jako fizyczne obrazy, ale także w formie cyfrowej. Te NFT mają zwykle postać 1 unikalnego tokena, dla którego nie ma oficjalnych kopii. Do NFT tego typu należą m.in. Everydays by Beeple.
• Kolekcjonerskie NFT – aczkolwiek obrazy i dzieła sztuki również można uważać za kolekcjonerskie NFT, istnieje jeszcze jedna odrębna kategoria. Należy do niej m.in. NBA TopShot, czyli kolekcja tysięcy kolekcjonerskich momentów z meczów NBA. Chcesz zostać “właścicielem najbardziej udanego wsadu” Twojego ulubionego gracza?
• Użytecznościowe NFT – do tzw. utility NFTs zaliczają się m.in. domeny ENS, które można wykorzystać do uproszczenia adresu portfelu kryptowalut. Kup na przykład domenę 123.eth, a będziesz mógł używać tego adresu zamiast przesadnio długiej wersji 0xF5F8977348f592DB9773C373fEf5bE362D103776.
• Przedmioty z gier – niezależnie od tego, w co grasz, NFT dają teoretyczną możliwość przenoszenia i sprzedaży przedmiotów z gier, takich jak broń, ubrania, samochody czy ziemia. Należy jednak zaznaczyć, że technologia ta nie jest jeszcze zbyt popularna, z wyjątkiem światów Decentraland i Sandbox.
• Bilety – kup wejściówkę lub bilet okresowy na jakieś wydarzenie jako NFT i zachowaj go w swoim portfelu cyfrowym na pamiątkę. Na przykład, giełda kryptowalut Binance nawiązała współpracę z drużyną piłkarską S.S. Lazio, aby udostępnić tę opcję jej kibicom (patrz tutaj).
• Połączenie NFT ze światem rzeczywistym – przykładem innowatorskiego podejścia do NFT jest kolekcja NFT Azuki, która nagrodziła swoją społeczność tokenami Twin Tigers Jacket, których posiadacze mieli możliwość zdobycia unikalnej kurtki zimowej w świecie rzeczywistym. Czegoś podobnego podjęła się również światowej sławy marka biżuterii Tiffany & Co., założona jeszcze w XIX wieku. Posiadaczom NFT NFTiffs umożliwiła zlecić wykonanie luksusowego naszyjnika z diamentami.
• I inne…

Handel NFT

Ponieważ NFT są niewymienialne i można nimi handlować, duża liczba NFT uzyskała status rzadkich przedmiotów kolekcjonerskich, które są obecnie warte ogromnych pieniędzy.

Choć pierwsze niewymienialne tokeny zadebiutowały już w 2014 roku, na początku handel nimi nie był aż tak popularny. Pierwszym projektem, który w 2017 roku odnotował wyższą liczbę i wolumen transakcji, były Crypto Kitties. Prawdziwy boom NFT nastąpił jednak dopiero na początku 2021 roku.

Wielkie poruszenie wywołała na przykład sprzedaż dzieła Everydays: The First 5000 Days autorstwa 41-letniego artysty o imieniu Mike Winkelmann, działającego pod pseudonimem Beeple. Jego NFT do cyfrowego kolażu sprzedało się za 42 329,453 ETH o wartości 69,3 miliona dolarów (cena wywoławcza wynosiła zaledwie 100 dolarów).

Photo: onlineonly.christies.com

Jednak to nie tylko NFT związane ze sztuką cyfrową sprzedają się po wysokich cenach. Są one również powszechnie używane do handlu przedmiotami w różnych grach online.

W wirtualnym świecie Decentraland doszło do sprzedaży działki o nazwie “The Secrets of Satoshi’s Tea Garden” za 80 000 dolarów, w grze wyścigowej F1 Delta Time pewien użytkownik kupił cyfrowy bolid wyścigowy za 113 tysięcy dolarów, a kontrowersyjny youtuber Logan Paul (we współpracy z platformą Bondly) w ciągu kilku dni zarobił niespełna 20 milionów złotych na kolekcji NFT cyfrowych kart PolkaPets.

Photo: Twitter.com/PolkaPets

Ciekawym skrzyżowaniem świata NFT ze współczesną sztuką było spalenie obrazu Banksy’ego o nazwie Moron.

Grupa fanów tego twórcy kupiła obraz za 100 000 dolarów i połączyła filmik z jego spalenia z tokenem NFT, który następnie sprzedała za kilka razy wyższą sumę.

Kopalnia złota zwana NFT. Jakie kolekcje cieszą się największą popularnością?

Tokeny wyświetlające obrazki mogą być dosłownie kopalnią złota i wejściówką do świata miliarderów. Weźmy na przykład twórców i właścicieli następujących kolekcji:

CryptoPunks

Photo: OpenSea.io

Chyba wszyscy kojarzą CryptoPunks – jest to jeden z pierwszych projektów NFT na świecie.

Choć w jej pierwszym wydaniu z 2017 roku autorzy tej kolekcji nie byli w stanie wzbudzić wystarczającego zainteresowania jej wybiciem (które, tak na marginesie, było darmowe), dziś chodzi o jedną z największych i najcenniejszych kolekcji NFT na świecie.

Niewiarygodny wzrost jej wartości można z pewnością przypisać jej długiej historii oraz faktu, że CryptoPunks wyglądają jak ludzie. Wielu kolekcjonerów i inwestorów identyfikuje się ze swoimi punkami z uwagi na ich wygląd, w związku z czym używają ich jako swoich cyfrowych awatarów.

Bored Ape Yacht Club

Photo: OpenSea.io

Kontrowersyjny dla wielu, ale chwytający za serce dla innych, projekt Bored Ape Yacht Club obejmuje 10 000 obrazków małp o różnych atrybutach.

I to właśnie BAYC przybliżył świat NFT szerszej publiczności. W małpy te zainwestowało wiele gwiazd, w tym Justin Bieber, Eminem, Jimmy Fallon, Paris Hilton, Stephen Curry, Madonna, Post Malone czy Gary Vaynerchuk.

Cena, po której można było kupić te małpy w pierwszej sprzedaży, wynosiła 0,08 ETH. Jednak w ciągu zaledwie jednego roku cena każdej z małp wzrosła do ponad 130 ETH. Rzadsze małpy o unikalnych atrybutach sprzedają się jednak za kilkakrotnie wyższą cenę, która przekracza nawet 800 ETH, co w stosunku do pierwotnej kwoty stanowi wzrost rzędu miliona procent.

EtherRocks

W 2017 roku oprócz CryptoPunks i CryptoKitties zadebiutowało również 100 niewymienialnych tokenów z obrazkami kamieni w różnych odcieniach szarości. Pierwszy z nich sprzedał się za 0,0999 ETH, a najdroższy nawet za 400 ETH, co w momencie sprzedaży wynosiło około 6 milionów złotych.

Być może zastanawiasz się, co jest tak wyjątkowego w kamieniach, że sprzedają się za tak wysoką cenę?

Odpowiedź jest prosta – w ogóle nic.

Był to po prostu element manii spekulacyjnej z 2021 roku. Sami założyciele kolekcji nie zrobili jednak nic złego, a na swojej oficjalnej stronie zamieścili następujący tekst: “Nasze wirtualne kamienie nie służą ŻADNEMU CELOWI poza kupnem i sprzedażą, dając silne poczucie dumy z bycia właścicielem 1 z zaledwie 100 kamieni.”

Photo: CryptoPotato.com

Gdzie przechowuje się NFT?

Jeśli rozważasz inwestycję w NFT, na pewno zastanawiasz się nad tym, gdzie są one przechowywane. Podobnie jak w przypadku samych kryptowalut, z NFT można obchodzić się na kilka sposobów, które można podzielić na dwie kategorie o zasadniczych różnicach:

A) Trzymanie NFT w portfelu

Poszczególne NFT mogą być przesyłane i przechowywane za pomocą portfeli kryptowalut, które podłączają się bezpośrednio do rynków NFT. W tym przypadku istnieje znacząca różnica między trzymaniem tokena na portfelu sprzętowym, a portfelu mobilnym.

W portfelach sprzętowych Trezor czy Ledger Twoje tokeny są całkowicie bezpieczne. Aby się do nich dostać i je ukraść, oszust musiałby znać Twoją frazę bezpieczeństwa (seed). Jeśli przechowujesz swój seed w bezpiecznym miejscu i nikomu go nie ujawniasz, nie musisz się martwić o jego kradzież. Jednak obsługa przechowywanych w ten sposób tokenów jest stosunkowo skomplikowana, gdyż każda sprzedaż, zakup lub oferta kupna będzie wymagała podłączenia portfela i potwierdzenia transakcji za jego pośrednictwem.

Photo: CryptoNews.net

W przeciwieństwie do tego, jeśli trzymasz swoje NFT w telefonie komórkowym, na przykład poprzez aplikację Trust Wallet lub MetaMask, ich obsługa jest bardzo łatwa. Minusem jest jednak to, że jesteś bardziej narażony na atak hakerów, ponieważ bezpieczeństwo portfelów mobilnych jest ogólnie niższe niż sprzętowych.

Możesz na przykład zainstalować grę mobilną z wirusem, który włamie się do Twojego portfela i ukradnie Twoje NFT w jednym mgnieniu oka.

Photo: TrustWallet.com

B) Przechowywanie NFT na rynku

Drugim sposobem na posiadanie NFT jest przechowywanie tych tokenów na rynku, na którym je kupiłeś. W takim przypadku musi jednak chodzić o rynki typu custodial (np. Crypto.com NFT), gdzie zakładasz konto, przechodzisz weryfikację KYC, logujesz się za pomocą nazwy użytkownika i hasła, a następnie wysyłasz tam pieniądze – czy to przelewem kryptowaluty z własnego portfela, czy kartą płatniczą.

Photo: Crypto.com

Przechowując NFT bezpośrednio na rynku, Twoim jedynym zadaniem jest zabezpieczenie danych logowania, aby nikt nie mógł dostać się na Twoje konto.

Inwestycja w NFT – Gdzie kupić NFT?

Gdzie kupić NFT? To zasadnicza kwestia dla kogoś, kto zafascynował się światem NFT. Może Cię to zaskoczy, ale zakup NFT nie jest aż tak skomplikowany. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia fundamentalnej różnicy pomiędzy biciem NFT a handlem NFT na rynkach wtórnych.

A) Gdzie kupić NFT: MINT

W chwili, gdy dana kolekcja NFT dopiero powstaje i nabiera obrotów, same tokeny nie istnieją jeszcze na blockchainie. Mimo to, że dany projekt NFT może mieć ogromną bazę zwolenników na Twitterze lub dużą społeczność na Discordzie, nie ma jeszcze tokenów jako takich.

Aby zapewnić sprawiedliwy podział tokenów wśród pierwotnych sponsorów projektu (czasami nazywanych “OGs, original gangsters”), każdy z nich może wybić swoje własne NFT.

Chyba nie trzeba zaznaczać, że bicie tokenów podlega ścisłym zasadom określonym bezpośrednio w inteligentnym kontrakcie. Jednak nie wchodźmy teraz zbytnio w szczegóły, gdyż każda kolekcja kieruje się własnymi zasadami.

Minting służy do zupełnie pierwszego zakupu NFT. Wybicie tokena prowadzi do jego utworzenia, a użytkownik, który to zrobił, staje się jego pierwszym właścicielem. Za wybicie tokena należy zapłacić założycielowi projektu.

Bicie NFT zwykle odbywa się na oficjalnej stronie internetowej projektu – w praktyce polega tylko na podłączeniu portfela kryptowalutowego i potwierdzeniu transakcji.

Ponieważ ciekawe projekty o dużym potencjale zazwyczaj cieszą się ogromnym zainteresowaniem, każdy chce wziąć udział w biciu pierwszych tokenów. Dlatego też dochodzi do tzw. gas-wars, kiedy to inwestorzy starają się jak najszybciej stworzyć transakcję i wyprzedzić pozostałych, płacąc możliwie jak najwyższą opłatę.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zakup NFT w ramach wybicia to dosyć podstępna sprawa. Każdego miesiąca odbywa się minting ogromnej liczby tokenów z wielu kolekcji, z których zdecydowana większość to albo oszustwa, albo projekty, które ich założyciele porzucają już po kilku dniach. W związku z tym wybór spośród setek opcji takiego projektu, jaki w końcu okaże się rentowny, to nie lada wyzwanie.

B) Gdzie kupić NFT: Rynki wtórne

Jeśli nie chcesz brać udziału w wybiciu NFT i ryzykować zakup bezwartościowego obrazka, nie pozostaje Ci nic innego, jak poczekać i zobaczyć, jak będzie się powodzić danej kolekcji NFT w przyszłości oraz co przygotują i wdrożą jej założyciele.

Kupując NFT, które zostało już wybite przez kogoś przed Tobą, zwykle zapłacisz za nie znacznie więcej niż było warte w momencie mintingu. Jest to raczej logiczne – masz dużo większą pewność, że kupujesz NFT z dobrej i popularnej kolekcji, a nie tylko sponsorujesz luksusowe życie jego założycieli.

W takim przypadku należy kupić NFT na rynku wtórnym, gdzie kolekcjonerzy wymieniają je między sobą. Za NFT zapłacisz wtedy bezpośrednio innemu kolekcjonerowi, a nie autorom projektu. Do najbardziej popularnych rynków NFT zaliczają się m.in. OpenSea oraz LooksRare.

Jaka jest przyszłość NFT?

Popularność NFT rośnie w podobny sposób, jak niegdyś rosło zainteresowanie tradycyjnymi kryptowalutami. Jeszcze kilka lat temu były one uważane za bezsensowne hobby niewielkiej liczby komputerowców o cenie napędzanej przez kilka jednostek. Jednak w ostatnich latach bitcoin i inne kryptowaluty cieszą się ogromnym zainteresowaniem funduszy i firm FinTech, co w rezultacie doprowadziło do niebywałego wzrostu ich wartości.

W przypadku NFT można się spodziewać podobnej historii – inwestycyjne zbiory sztuki z czasem mogłyby przenieść się z fizycznych repozytoriów do przestrzeni cyfrowej.

Po wielu latach powolnego wzrostu, kapitalizacja rynkowa NFT w lutym 2021 roku poszybowała do 2 miliardów dolarów.

Photo: Beincrypto.com

Warto również wspomnieć, że wokół NFT stopniowo powstaje ciekawy ekosystem produktów i usług. Dlatego już od dawna nie chodzi tylko o rynek obrazków ze zwierzętami o szaleńczo zawyżonych cenach.

NFT mają na przykład ogromny potencjał w dziedzinie zdecentralizowanych finansów (DeFi). Jednym z ich możliwych zastosowań jest połączenie (tokenizacja) z ruchomościami i nieruchomościami w świecie rzeczywistym. Takie NFT mogłyby następnie służyć np. jako zabezpieczenie. Weźmy na przykład platformę P2P o nazwie NFTfi, która jednak oferuje NFT połączone z produktami cyfrowymi (o których mowa powyżej).

Same NFT mogą również służyć jako produkty finansowe. Przykładem może być start-up Armor, który oferuje kontrakty ubezpieczeniowe w postaci NFT, czy serwis BendDAO, który z kolei umożliwia pożyczenie pieniędzy pod zastaw NFT.

Nie wszyscy są entuzjastycznie nastawieni do NFT, a głosy sceptyczne wobec tych tokenów słyszymy przede wszystkim ze środowiska artystycznego i akademickiego. Krytycy oskarżają obecne projekty NFT o tworzenie kryptodzieł sztuki z myślą o maksymalnym zysku, a nie o wartości estetycznej.

Jednocześnie należy wspomnieć, że NFT dają artystom możliwość sprzedaży swoich cyfrowych dzieł bezpośrednio swoim fanom (co jest zgodne z podstawową ideą kryptowalut), a za każdą odsprzedaż ich dzieła pomiędzy kolekcjonerami pobierają oni tantiemy w postaci opłaty, które w świecie NFT nazywane są “royalties” i zwykle wynoszą od 2% do 10%.

NFT są również krytykowane za znaczne obciążenie środowiska w wyniku wysokiego zużycia energii elektrycznej na blockchain. W przypadku Ethereum ślad węglowy jest ponoć porównywalny z rocznymi emisjami niektórych mniejszych państw. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że obciążenie środowiska przez NFT powinno niedługo zostać wyraźnie zredukowane w związku z przejściem blockchaina Ethereum z protokołu Proof-of-Work na Proof-of-Stake.

O dużym potencjale inwestycyjnym NFT świadczy również fakt, że ich sprzedażą zainteresowały się tradycyjne domy aukcyjne, takie jak Christie’s czy Sothleby’s.

Kilka słów na zakończenie

Niewymienialne tokeny, czyli NFT, wnoszą do świata cyfrowego element autentyczności, za który niektóre osoby są gotowe zapłacić miliony złotych. Chociaż to prawda, że rynek dzieł sztuki NFT i innych produktów przypomina w tej chwili Dziki Zachód, z czasem mógłby się stać łatwiejszym do ogarnięcia i w większości wolnym od ryzyka, podobnie jak było w przypadku tradycyjnych kryptowalut.

Z pewnością warto go śledzić, jednak głupotą byłoby podejmować pochopne decyzje i niepotrzebnie ryzykować utratę swoich środków pieniężnych.

Należy pamiętać o tym, że w obecnej chwili chodzi o ogromną bańkę spekulacyjną, która wielu inwestorom przyniesie ogromne straty. Natura ludzka jest jednak wciąż taka sama, a my uważamy, że ten rynek nadal ma dużo do zaoferowania.

Znany i doświadczony komentator kryptowalutowy @cobie powiedział, że “NFT to nic innego jak altcoiny z obrazkami.” Niezależnie od tego, czy podoba Ci się to porównanie, czy nie, altcoiny również doświadczyły kilku spekulacyjnych manii i jest całkiem prawdopodobne, że nadejdą kolejne, tym razem jeszcze większe. Czy rynek NFT czeka to samo?

Zdecydowanie nie traktuj NFT jako świętego Graala, który uczyni każdego bogatym, bo tak nie jest. Dokładnie rozważ wszystkie plusy i minusy związane z jakąkolwiek inwestycją w tę klasę aktywów. Jeśli jednak będziesz miał odrobinę szczęścia, zakup NFT może Ci przynieść ogromny zysk.

Inne źródła informacji:

• NFT a środowisko naturalne
• How You Can Make Millions With Digital Art (NFTs)
• What Is An NFT—And Should You Buy One?
• The ecological impact of NFTs
• How to Create and Sell Your First NFT
• ERC 721 & ERC 1155